Bongva Magazine - Vol 6

na zumhning a diklo ahcun, zeitluk hmanh in va zum law na nunning cu a dik bak la loh,” a ti cu teh. Hman dawh a si. Zeital a ` hahnem hnga maw tiin, C.S. Lewis i a ` ialmi, nunnak phunhnih in a ` hen- mi hi van langhter ka duh. Nunnak (life) timi hi Greek nih phunhnih in an ` hen, tiah a ti. 1. Nunnak phunkhatnak: Hi nunnak phunkhatnak hi mirang holh in “Biological life” an ti i thilnung vialte tinak a si. Hi thilnung vialte hi phun thum in ka van ` hen ` han. (i) Thingkung le ramkung, thlai phun vialte le patlung tiang in an i tel. An nung, an ` hang ve, asinain an kal kho lo, an awn ko loh. (ii) Saram vialte, tichung ummi le tlang- cung ummi he, an dihlak in a huap. Hi phun (ii) nak hna i an ` hawng, an tli, a zuangmi zong an um, ti zong ai lio kho mi an um. Hi hna hi awnh an thiam i phun tam cun an awn kho loh. Dawtnak an nei ngai ve. Sualnak lei zong ah an sual kho ngai ve. (iii) Hi “biological life” a neimi ah hin minung zong a kan huap chih ve. Minung vi- alte hi zumhnak thlarau nih a khan thlen hlan paoh ah cun, hi bio-life in a nungmi kan si dih. Fimnak le thiamnak tampi kan nei kho, thil ` ha tampi kan tuah khawh ko. Dawtnak zong kan nei ve, kan i daw tuk ve ko. Misual ngai i kan ruahmi ko hna, zu ding le zu ding an vai siaherh ning, damiah le damiah zong, ISIS le ISIS zong an i daw ngai ve ko. Sualnak lei tu cu, cawnpiak hau lo in kan thiam dih. 2. Nunnak phunhnihnak: Nunnak a phunhnihnak hi, Greek holh in “Zoe” an ti i, thlarau lei thil a si. Kan Bawi- pa Jesuh kha hi vawlei cung i kum 33 a nun chung ahkhan, minung sinak “biological life” kha 100% in a nei. Cu lawng si lo in Pathian sinak “Zoe life” timi tlamtling tein a nei, ti asi. Cucu Johan thawng ` ha a ngan 15 chung kha van lak ka duh. Jesuh nih kei cu mitsur

ruang ka si, nannih cu mitsur nge. Ka nge nan si a kan ti. A um zia cu zumtu hna hi “Zoe” nunnak a kan pek i Jesuh he thlarua in kan i peh tinak asi. Nannih cu apple nge nan si ti seh law, apple cu a thaw deuhmi a si ko nain kan i peh hnga loh. Zumh ve lo ahcun i pehnak pakhat te hmanh a um ve loh. Zumtu kan simi hi kan van a va ` ha dah. Pathian he nunnak ai pehmi “Zoe” nunnak hruaimi kan si cu. 3DXOQLKPL¿PKQD¿PQDNFDWKLDPKQD thiamnak a timi cu hi bio life i a thiamnak le a ¿PQDNFXQNDQ]XPKLNDQKQJDOKPL3DWKLDQ kong cu zei ti hmanh in hngal awk a ` ha loh. Pathian nih a kan dawt tuk le minung ah a hung i cang. Caw inn ah a chuak, vailam an tah, timi cu zumh ve lo ahcun bio life cun theih khawh ding a si loh. Zumhnak mint- hang Augustine nih, “Kan zumh hlan ah cun, kanmah ah a um ciami zeihmanh a um loh, kan van zumh le an hung um thluahmah,” a ti cu teh. A hman tuk ti u. Zumtu hi “Zoe life” a neimi kan si Jesuh hi mitsur ruang a si, kannih hi a nge kan si. “Zoe” in kan i peh. Jesuh nih a tlaimi nge kan sinak hnga a kan cawnpiak, tlailo ahcun mei chung paih ding in a kan chimh. A donghnak ah, hi “Zoe life” hi a hrutmi DVLORKD¿PPLDVL3DXO]RQJNKDELROLIH DQHLKOLRD¿PQDNOHDWKLDPQDNYLDOWHNKD “Zoe life” a neih hnu ah santlai ah a hman khawh deuh. Kan Bawipa Jesuh nih, “Rul EDQWXNLQ¿PXODZ ` huro bantuk in nan ` aang nem uh [snake’s head- dove’s heart] a kan ti.

Careltu, Pathian nih thlua in chuah ko hna seh.

Bongva Magazine

48

Chin Baptist Mission Church—DC

2017